sterrenkunde,zwart,gat

Hoe maak je een foto van een zwart gat?
Zwarte gaten zijn bizarre objecten in onze ruimte. De meest vreemde natuurkundige verschijnselen vinden er plaats. Als je eenmaal te dicht in de buurt komt, word je naar binnen gezogen en kom je er nooit meer uit. Hoewel zwarte gaten volgens vele grote wetenschappers bestaan, werd er vorig jaar pas voor het éérst eentje vastgelegd op een foto: het ultieme bewijs. In dit college vertelt sterrenkundige Marc Klein Wolt (Radboud Universiteit) waaraan zwarte gaten te herkennen zijn en waarom deze foto zo spectaculair is.


Volgende video:
Als je kijkt naar series, soaps en films lijkt alles een beetje hetzelfde. Deze maand gaat iedereen naar de zoveelste superheldenfilm in de bioscoop en verhaallijnen van GTST zijn al tientallen jaren 'meer van hetzelfde'. Er is niets nieuws onder de zon. En dat is niet erg: we houden nu eenmaal van formuletelevisie. Sterker nog: deze ‘slechte’ televisie is zelfs goed voor je. Hoogleraar Media Studies Mark Deuze van de Universiteit van Amsterdam legt uit hoe deze pulp tv je leert om de wereld om je heen beter te begrijpen. Zelfs een wereld die in rap tempo verandert.

Zonder kunstmest heeft de helft (!) van de wereldbevolking geen eten. Maar het is geen duurzaam middel: kunstmestfabrieken stoten ontzettend veel CO2 uit (koolstofdioxide) - het broeikasgas dat hoofdverantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde. Daarnaast is kunstmest slecht voor de bodem. Dat bodemprobleem kan de intensieve landbouw nog niet oplossen, maar de productie van kunstmest kan wél duurzamer: met hoogspanning. Met stroomstoten van 50.000 volt kun je een 'plasma' maken waarin nitraat ontstaat: het belangrijkste onderdeel van kunstmest. Hoe dat precies in z'n werk gaat, legt Tom Huiskamp (TUe) je uit in deze aflevering van de Werkplaats.

Is wat jij ziet als rood, ook echt rood? Voor 1 op de 12 mannen is het antwoord: Nee. Hoe weet je of je echt alle kleuren ziet? Met oogarts en onderzoeker Alberta Thiadens van het Erasmus MC duiken we diep het oog in. Op zoek naar het mechanisme dat de wereld voor ons kleurt.

Ken je het 'geluksstofje' dopamine? Je hersenen gaan het aanmaken door te eten, te sporten en door seks. Dopamine geeft ons een fijn gevoel. Maar dopamine speelt ook een rol in het ontstaan van een psychose. Neurowetenschapper Shiral Gangadin (Rijksuniversiteit Groningen) legt uit wat er in je hersenen kan misgaan als je hersenen te veel of juist te weinig dopamine aanmaken. En ook: wat is een psychose nou eigenlijk? Waardoor kun je er een krijgen? En hoe kom je er vanaf?
.png)
Tijdens een onderhandeling kunnen de spanningen hoog oplopen. Zeker als er mensenlevens op het spel staan? Politie-onderhandelaar Heidi Nieboer weet als geen ander hoe het is om in zo'n situatie te zitten. Met behulp van de wetenschappelijke theorieën van professor Ellen Giebels (Universiteit Twente) brengt ze dit soort heftige zaken tot een goed einde. Wil je weten hoe zij te werk gaan? In deze aflevering zet Ellen tien manieren op een rij hoe je de ander het beste kan beïnvloeden, inclusief spannend rollenspel. Knoop ze goed in je oren, want deze tips kunnen je thuis waarschijnlijk ook nog goed van pas komen.
