Kunnen we zonder dierproeven?
Elk jaar gebruiken wetenschappers in Nederland bijna een half miljoen proefdieren. Om nieuwe medicijnen en vaccins op uit te testen, of voor wetenschappelijke experimenten. Dat is voor die dieren niet leuk: soms ondervinden ze pijn in het laboratorium. Na afloop (en soms al tijdens het gebruik) sterven ze of worden ze afgemaakt. Kan wetenschap ook zonder dierenleed? Biomedisch wetenschapper Ellen van den Bogaard (Radboudumc) legt uit welke alternatieven er zijn voor proefdieren, en wat de voor- en nadelen van die alternatieven zijn. Wetenschappers kunnen het gebruik van proefdieren namelijk wel fors verminderen, en dat doen ze dan ook: in plaats van dieren brengen ze steeds vaker kleine stukjes mens naar het laboratorium. Ook gaan ze efficiënter om met de gegevens van eerdere proeven en van patiënten. En dat moet ook wel, want om geld te krijgen voor wetenschappelijk onderzoek moet je tegenwoordig goed kunnen verantwoorden waarom je proefdieren wil gebruiken.
Volgende video:
Wist je dat 20 procent van alle auto-ongelukken veroorzaakt wordt door slaperigheid? Wanneer je moe achter het stuur zit, is je eerste reflex waarschijnlijk om een raampje open te zetten of kauwgum te kauwen. Jammer genoeg is dit niet zo effectief als je misschien zou denken. Slaapwetenschapper Merijn van de Laar (Universitieit Maastricht) legt je in deze video uit wat je het beste kunt doen om van de slaperigheid af te komen.
Vier procent van de mensen heeft het: afantasie. Ofwel: totaal geen verbeeldingskracht. Als afantasten hun ogen sluiten en zich iets voor de geest proberen te halen, zien zij niets. Psycholoog Laura Speed (Radboud Universiteit Nijmegen) raakte gefascineerd door deze groep mensen. Hoe is het om geen voorstelling te hebben bij herinneringen, of het gezicht van een vriend? En hoe leuk is het om zonder visuele beeldvorming een boek te lezen? Laura onderzocht het.
Wist je dat mensen na een ‘nep’-knieoperatie, waarbij de arts alleen de knie opent en sluit zonder iets te doen, net zo goed herstellen als na een echte operatie? Dit fenomeen of eigenlijk leermechanisme, wordt ook wel het placebo-effect genoemd, legt gezondheidspsycholoog Andrea Evers van de Universiteit Leiden uit. Bekijk de video als je precies wil weten hoe het placebo-effect werkt en wat de wetenschap hierover te zeggen heeft.
Wat nou als ons universum niet het enige is. Wat nou als er heel veel universa zijn, die we niet kunnen zien: een multiversum. Misschien ken je het wel uit films als Dr. Strange, Spiderman of Everything everywhere all at once. Theoretisch natuurkundige Jan Pieter van der Schaar (Universiteit van Amsterdam) legt de natuurkunde achter dit bizarre idee uit. Want wie weet is het niet alleen maar fictie.
Universiteit van Nederland komt naar Carré! Op 28 oktober vieren we onze 10 verjaardag met een speciale voorstelling: Wat als de tijd stopt? Tickets: https://carre.nl/voorstelling/universiteit-van-nederland Als je in de zenuwen zit voor een spreekbeurt, een tentamen, een presentatie, een date, een moeilijk gesprek, een sollicitatie, een vervelende buurman - nou ja, om wat dan ook - dan kun je soms last krijgen van je buik. Krampen, buikpijn, verstopping, diarree. Alles wat je liever niet met andere mensen deelt. Maar het is een heel natuurlijk verschijnsel. Er is namelijk een echte link tussen je darmen en stress. Maag-lever-darm-arts Zlatan Mujagic van het Maastricht UMC vertelt je in deze kersverse aflevering van Universiteit van Nederland Legt Uit hoe dat precies zit.
Mogelijk dankzij
Met de steun van
