dna,afwijking,arts,selectie,ethiek
Mag een arts zijn beroepsgeheim schenden als jij je familie niet vertelt over jouw erfelijke afwijking?
Stel je ontdekt dat je een erfelijk gen bezit voor een bepaalde ernstige ziekte. Ben je in dat geval verplicht om je familie in te lichten over jouw gen? Of moet een arts dat doen als je geen contact meer hebt met je familie? En wat nu als je familieleden helemaal niet zitten te wachten op zo'n potentieel noodlottig bericht? Ethicus Annelien Bredenoord (UMC Utrecht) laat je in dit college nadenken over de gevolgen van al die medische kennis op jouw beslissingen. Wil je meer weten? Als je enthousiast bent geworden, kun je bij Kennislink meer over dit onderwerp lezen. Wanneer mag je als arts de zwijgplicht verbreken, en wanneer is dat zelfs verplicht? Het medisch beroepsgeheim is geregeld onderwerp van discussie. Erg verwonderlijk is dat niet, want de afweging van conflicterende plichten kan ingewikkeld zijn! Lees meer over het medisch beroepsgeheim op Kennislink.
Volgende video:
Slaap meten? Dat kunnen apps helemaal niet.png)
Veel mensen houden bij hoe ‘goed’ ze slapen met hun telefoon of smartwatch. Maar gadgets die je beloven talloze inzichten over je nachtrust te geven, kunnen helemaal niet je slaap meten. Volgens slaaponderzoeker Sebastiaan Overeem (TU Eindhoven & Slaapcentrum Kempenhaeghe) moet je de grafieken die ze produceren dan ook met een flinke korrel zout nemen. In deze video laat hij zien hoe je wel goed slaap kan meten.
Slechte televisie is goed voor je
Als je kijkt naar series, soaps en films lijkt alles een beetje hetzelfde. Deze maand gaat iedereen naar de zoveelste superheldenfilm in de bioscoop en verhaallijnen van GTST zijn al tientallen jaren 'meer van hetzelfde'. Er is niets nieuws onder de zon. En dat is niet erg: we houden nu eenmaal van formuletelevisie. Sterker nog: deze ‘slechte’ televisie is zelfs goed voor je. Hoogleraar Media Studies Mark Deuze van de Universiteit van Amsterdam legt uit hoe deze pulp tv je leert om de wereld om je heen beter te begrijpen. Zelfs een wereld die in rap tempo verandert.
Hoe maakt 50.000 volt de landbouw duurzamer?
Zonder kunstmest heeft de helft (!) van de wereldbevolking geen eten. Maar het is geen duurzaam middel: kunstmestfabrieken stoten ontzettend veel CO2 uit (koolstofdioxide) - het broeikasgas dat hoofdverantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde. Daarnaast is kunstmest slecht voor de bodem. Dat bodemprobleem kan de intensieve landbouw nog niet oplossen, maar de productie van kunstmest kan wél duurzamer: met hoogspanning. Met stroomstoten van 50.000 volt kun je een 'plasma' maken waarin nitraat ontstaat: het belangrijkste onderdeel van kunstmest. Hoe dat precies in z'n werk gaat, legt Tom Huiskamp (TUe) je uit in deze aflevering van de Werkplaats.
Waarom ook jij kleurenblind bent
Is wat jij ziet als rood, ook echt rood? Voor 1 op de 12 mannen is het antwoord: Nee. Hoe weet je of je echt alle kleuren ziet? Met oogarts en onderzoeker Alberta Thiadens van het Erasmus MC duiken we diep het oog in. Op zoek naar het mechanisme dat de wereld voor ons kleurt.
Geluk en psychose liggen héél dicht bij elkaar.png)
Ken je het 'geluksstofje' dopamine? Je hersenen gaan het aanmaken door te eten, te sporten en door seks. Dopamine geeft ons een fijn gevoel. Maar dopamine speelt ook een rol in het ontstaan van een psychose. Neurowetenschapper Shiral Gangadin (Rijksuniversiteit Groningen) legt uit wat er in je hersenen kan misgaan als je hersenen te veel of juist te weinig dopamine aanmaken. En ook: wat is een psychose nou eigenlijk? Waardoor kun je er een krijgen? En hoe kom je er vanaf?
Mogelijk dankzij
Met de steun van
