Wijzig cookie instellingen
No items found.
Universiteit Leiden

Waarom is het raar om met een Gooise r te praten?

Misschien heb je hem zelf. Of misschien erger je je er kapot aan. Feit is dat de Gooise r aan een enorme opmars bezig is. En dat is helemaal niet logisch, zal Marc van Oostendorp (Universiteit Leiden) je uitleggen. Saillant detail is dat zelfs onze voormalige Koningin Beatrix niet immuun is gebleken voor de Gooise-r-terreur.... Benieuwd hoe haar "r" veranderd is? Kijken maarrrr! Wil je meer weten? Als je enthousiast bent geworden, kun je bij Kennislink meer over dit onderwerp lezen. Het Nederlands kent een grote variatie aan r’en. Toch zijn er maar een paar die genoeg van elkaar verschillen om hoorbaar te zijn, inclusief de Gooise r. Waarom zijn er eigenlijk zoveel verschillende r’en? Lees er meer over op Kennislink.

Prof. dr. Marc van Oostendorp

Prof. dr. Marc van Oostendorp is hoogleraar Fonologische microvariatie aan de Universiteit Leiden, wat in gewonemensentaal betekent dat hij de kleine variaties in de uitspraak van taal bestudeert. Als een ware professor Higgins - de taalkundige uit "My Fair Lady" die de precieze herkomst van elke  voorbijganger raadt door kort te luisteren naar het accent van iemand - bestudeert Marc van Oostendorp de onvoorstelbare veelzijdigheid van de uitspraak van een taal. (foto: Saskia Aukema)

taal, gooise,r,praten,kak

Volgende video:

Ben jij verantwoordelijk voor je daden als je dronken bent?

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Suspendisse varius enim in eros elementum tristique. Duis cursus, mi quis viverra ornare, eros dolor interdum nulla, ut commodo diam libero vitae erat. Aenean faucibus nibh et justo cursus id rutrum lorem imperdiet. Nunc ut sem vitae risus tristique posuere. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Suspendisse varius enim in eros elementum tristique. Duis cursus, mi quis viverra ornare, eros dolor interdum nulla, ut commodo diam libero vitae erat. Aenean faucibus nibh et justo cursus id rutrum lorem imperdiet. Nunc ut sem vitae risus tristique posuere.

Bekijk deze video
arrow_forward
Geen topsporter? Misschien ben je te laat geboren!

Geboren in oktober, november of december? Dikke pech! De kans is namelijk groot dat je hierdoor geen topsporter bent. Hoe zit dat? Volgens sportwetenschapper Marije Elferink-Gemser van het UMCG heeft dit te maken met het geboortemaandeffect. Uit onderzoek blijkt namelijk dat je in (top)sport meer voordeel ervaart als je aan het begin van het jaar geboren bent. Hoe dat zit? Dat zie je in deze video!

Waarom vinden we bacteriën en schimmels zo lekker?

Een haring met zure bom, een biertje, een kaasje ernaast… Heel lekker allemaal zo op de borrelplank, maar heb je je ooit gerealiseerd dat dit allerlei rottende producten zijn die je in je mond stopt? In deze aflevering storten we ons in de culinaire wereld van verrot eten. Want hoe kan het dat we bacteriën en schimmels zo lekker vinden? Ook duiken we de keuken in om zelf eten te verrotten, of beter gezegd: te fermenteren. Hier ligt namelijk een heel scheikundig proces achter dat jij zelf thuis ook kunt uitvoeren! Universiteit van Nederland presenteert: de Kookshow! Want iedereen die kookt is - ongemerkt - een chemicus. Elke dag ben jij bezig met allerlei scheikundige processen, in je eigen keuken. En als je weet welke chemie precies gaande is in je pannen en potten en beter snapt waarom we dingen lekker vinden, wordt koken ook veel leuker en makkelijker! In deze serie onderzoeken we de wetenschappelijke wereld achter voedsel; Heb je je ooit afgevraagd welke zintuigen allemaal invloed hebben op hoe lekker je iets vindt? En waarom je na het eten, altijd toch nog ruimte hebt voor een toetje?. Dit doen we samen met scheikundige Marthe Walvoort (Rijksuniversiteit Groningen), historicus Kim Beerden (Universiteit Leiden) en voedingspsycholoog Remco Havermans (Universiteit Maastricht).

Zo zorgen slappe banden voor gezondheidsproblemen

Wist je dat jouw rijgedrag invloed heeft op niet alleen je auto, maar ook op het milieu en je gezondheid? Milieuwetenschapper Pieter Jan Kole van de Open Universiteit legt in deze video uit dat de fijnstof die van je rubberen autobanden afkomt, invloed heeft op je gezondheid. Zo kan de fijnstof in het ergste geval zelfs leiden tot vroegtijdige dood. Pieter Jan geeft in deze video tips hoe jij ervoor kan zorgen dat je minder vaak naar de garage moet, maar ook dat je gezondheid minder snel achteruitgaat.

Waarom je chips proeft met je oren

Als jouw favoriete chips niet zo lekker kraakt, zullen je hersenen die chips automatisch als veel minder vers beoordelen. Ook al heb je de zak nog maar nét opengemaakt: zonder kraak; geen smaak. In deze aflevering tonen we aan hoe je door het kraakgeluid van chips te veranderen, de smaakbeleving van proefpersonen kan beïnvloeden. We onderzoeken waarom we krokante, knapperige, krakende dingen zo lekker vinden. En hoe je zelf dat perfecte krokante korstje kan bakken, want wist je dar daar eigenlijk een heel scheikundig proces achter zit? Universiteit van Nederland presenteert: de Kookshow! Want iedereen die kookt is - ongemerkt - een chemicus. Elke dag ben jij bezig met allerlei scheikundige processen, in je eigen keuken. En als je weet welke chemie precies gaande is in je pannen en potten en beter snapt waarom we dingen lekker vinden, wordt koken ook veel leuker en makkelijker! In deze serie onderzoeken we de wetenschappelijke wereld achter voedsel; Heb je je ooit afgevraagd welke zintuigen allemaal invloed hebben op hoe lekker je iets vindt? En waarom je na het eten, altijd toch nog ruimte hebt voor een toetje?. Dit doen we samen met scheikundige Marthe Walvoort (Rijksuniversiteit Groningen), historicus Kim Beerden (Universiteit Leiden) en voedingspsycholoog Remco Havermans (Universiteit Maastricht).

Waarom kun je nooit een vlieg raken?

Is het jou ooit gelukt om een vlieg te vangen? Hoe hard je ook mept, je lijkt ze nooit te kunnen raken. Hoe doen ze dat toch? In deze video beantwoord ecoloog Robin Lexmond van de Radboud Universiteit deze vraag. Ze vertelt dat vliegen kleine superpiloten zijn, met een aantal bijzondere eigenschappen. Benieuwd welke dit zijn? En benieuwd naar tips zodat je vliegen wel te slim af kan zijn? Bekijk vliegensvlug de video!

Mogelijk dankzij

Met de steun van