taal, gooise,r,praten,kak

Waarom is het raar om met een Gooise r te praten?
Misschien heb je hem zelf. Of misschien erger je je er kapot aan. Feit is dat de Gooise r aan een enorme opmars bezig is. En dat is helemaal niet logisch, zal Marc van Oostendorp (Universiteit Leiden) je uitleggen. Saillant detail is dat zelfs onze voormalige Koningin Beatrix niet immuun is gebleken voor de Gooise-r-terreur.... Benieuwd hoe haar "r" veranderd is? Kijken maarrrr! Wil je meer weten? Als je enthousiast bent geworden, kun je bij Kennislink meer over dit onderwerp lezen. Het Nederlands kent een grote variatie aan r’en. Toch zijn er maar een paar die genoeg van elkaar verschillen om hoorbaar te zijn, inclusief de Gooise r. Waarom zijn er eigenlijk zoveel verschillende r’en? Lees er meer over op Kennislink.


Volgende video:
Planten in leven houden kan een hele opgave zijn. Met volle moed haal je een plant in huis, zet 'm in een leuke pot, en dan... ja dan vergeet je de plant water te geven, of misschien geef je veel te veel. En is water eigenlijk het enige dat een plant nodig heeft? Bioloog Casper Quist (Wageningen University) geeft je tips hoe je je plant het best verzorgt én hij vertelt welke plant de grootste overlevingskans heeft: een aso, teamplayer of een manager.

Sociaal psycholoog en liefdeswetenschapper Tila Pronk (Tilburg University) beantwoordt jullie vragen over monogamie. Waarom zijn we monogaam? Zijn mensen in een open relatie gelukkiger? En nog veel meer. Dit is de eerste aflevering van onze nieuwe serie 'Hey U', we zijn heel erg benieuwd wat jullie ervan vinden. Dus laat het ons weten in de comments op Spotify of via een DM op de socials.
.jpg)
HEY U! Waarom lig ik altijd klaarwakker in bed tussen 2 en 4 uur ‘s nachts? Is meteen in slaap vallen eigenlijk wel een goed teken? En kun je te veel slapen? In deze aflevering beantwoordt slaapwetenschapper Merijn van de Laar (Maastricht University) jullie 5 vragen over slaap. 😴
.jpg)
Stel je voor: het licht gaat uit. Geen internet. Geen pinpas. Geen navigatie. Klinkt als science fiction, maar kan komen door ruimteafval: rommel die je niet eens ziet, maar wel rondzweeft in de ruimte en tegen de satellieten botst die zo belangrijk zijn voor het leven op aarde. Sterrenkundige Thomas Wijnen (Universiteit Leiden | NOVA) legt in deze aflevering uit waar dat ruimteafval precies vandaan komt, en hoe we deze ruimtepuin kunnen opruimen.
-min.jpg)
Ongeveer 20 procent van de mensen mist bij geboorte één of meerdere verstandskiezen. Niet zo erg, want eigenlijk hebben we die extra kiezen niet meer nodig. Vroeger sleten onze tanden veel sneller en was het handig dat er rond je twintigste nog een derde set kiezen doorkwam. Maar tegenwoordig hebben verstandskiezen nauwelijks meer een functie, omdat we ons eten koken en onze tanden beter verzorgen. Dat ze langzaam verdwijnen, heeft alles te maken met evolutie; als iets niet meer nuttig is, dan kan het in de loop van de tijd verdwijnen. Dat geldt niet alleen voor verstandskiezen, maar ook bijvoorbeeld voor een spiertje in onze onderarm of het vermogen om je oren te bewegen. Yanell Braumuller (Universiteit Leiden | Naturalis) onderzoekt dit soort evolutionaire overblijfsels bij mensen en dieren. Zulke ‘restanten’ kunnen namelijk nog meer evolutionaire mysteries ontrafelen. Hoe dat zit legt hij uit in deze aflevering.
.jpg)
















