Wijzig cookie instellingen
No items found.
Universiteit Leiden

Waarom is het raar om met een Gooise r te praten?

Misschien heb je hem zelf. Of misschien erger je je er kapot aan. Feit is dat de Gooise r aan een enorme opmars bezig is. En dat is helemaal niet logisch, zal Marc van Oostendorp (Universiteit Leiden) je uitleggen. Saillant detail is dat zelfs onze voormalige Koningin Beatrix niet immuun is gebleken voor de Gooise-r-terreur.... Benieuwd hoe haar "r" veranderd is? Kijken maarrrr! Wil je meer weten? Als je enthousiast bent geworden, kun je bij Kennislink meer over dit onderwerp lezen. Het Nederlands kent een grote variatie aan r’en. Toch zijn er maar een paar die genoeg van elkaar verschillen om hoorbaar te zijn, inclusief de Gooise r. Waarom zijn er eigenlijk zoveel verschillende r’en? Lees er meer over op Kennislink.

Prof. dr. Marc van Oostendorp

Prof. dr. Marc van Oostendorp is hoogleraar Fonologische microvariatie aan de Universiteit Leiden, wat in gewonemensentaal betekent dat hij de kleine variaties in de uitspraak van taal bestudeert. Als een ware professor Higgins - de taalkundige uit "My Fair Lady" die de precieze herkomst van elke  voorbijganger raadt door kort te luisteren naar het accent van iemand - bestudeert Marc van Oostendorp de onvoorstelbare veelzijdigheid van de uitspraak van een taal. (foto: Saskia Aukema)

taal, gooise,r,praten,kak

Volgende video:

Ben jij verantwoordelijk voor je daden als je dronken bent?

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Suspendisse varius enim in eros elementum tristique. Duis cursus, mi quis viverra ornare, eros dolor interdum nulla, ut commodo diam libero vitae erat. Aenean faucibus nibh et justo cursus id rutrum lorem imperdiet. Nunc ut sem vitae risus tristique posuere. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Suspendisse varius enim in eros elementum tristique. Duis cursus, mi quis viverra ornare, eros dolor interdum nulla, ut commodo diam libero vitae erat. Aenean faucibus nibh et justo cursus id rutrum lorem imperdiet. Nunc ut sem vitae risus tristique posuere.

Bekijk deze video
arrow_forward
Waarom heeft een zebra strepen?

Waarom heeft een zebra strepen en een giraffe vlekken? De natuur lijkt soms willekeurig, maar achter die patronen schuilt keiharde wiskunde. Die ontdekking werd gedaan door de briljante wiskundige Alan Turing, onder andere bekend van het kraken van de Enigma code tijdens de Tweede Wereldoorlog en grondlegger van de computer. In deze aflevering laat wiskundige Jan Bouwe van den Berg (Vrije Universiteit Amsterdam) zien hoe Turing ook de "code" van dierenvachten wist te kraken - en waarom deze theorie tot vandaag de dag verrassend actueel is.

Ozempic; alleen voor obesitas of ook voor een paar kilootjes teveel?

De ene dag lees je dat Ozempic hét medicijn is dat obesitas de wereld uit helpt en zelfs werkt tegen meer dan 40 aandoeningen — van Alzheimer tot leverfalen. De andere dag duiken berichten op over haaruitval, nierproblemen of andere bijwerkingen. In deze aflevering scheidt hoogleraar Gijs Goossens (Universiteit Maastricht) de zin van de onzin. Wat doen afvalmedicijnen écht in het lichaam, welke claims zijn wetenschappelijk onderbouwd, en welke moeten we met een flinke korrel zout nemen.

Wie wordt straks de baas van de wereld?

Decennialang stond Amerika stevig bovenaan als de machtigste natie ter wereld. Maar die tijd lijkt voorbij. China, Rusland, India — en zelfs Europa — eisen steeds vaker een plek aan tafel op. De wereldorde is in beweging. Maar wie bepaalt eigenlijk de spelregels? In deze aflevering onderzoeken we die vraag met onderzoeker Laurien Crump (Radboud Universiteit). Aan de hand van biljart, Catan en een potje kaarten laat zij op verrassende en speelse wijze zien hoe landen elkaar uitdagen, omzeilen of juist samenwerken. Veranderen we van een wereld met vaste regels naar een chaotisch spel zonder scheidsrechter? En wat betekent dat voor jou?

Hoe jouw digitale tweeling kan voorspellen of je ziek wordt

Hoe zou het zijn als artsen precies kunnen voorspellen wat er in jouw lichaam gebeurt. Als ze behandelingen moeiteloos kunnen uitproberen zonder dat jij daar iets van merkt. En dat je altijd de juiste medicijnen krijgt, die het beste werken voor jou. Klinkt als een droom, maar in de toekomst zou dat zomaar kunnen. Biomedisch ingenieur Carlijn Buck (Technische Universiteit Eindhoven) werkt aan een digital twin - een digitale kopie van een patiënt die met je meegroeit. Zodat jij betere en persoonlijkere zorg krijgt. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door drie promovendi: Robin Willems (numerieke modellen), Evianne Willems (elektro-mechanisch modellen) en Carlijn Buck (Data modellen). Daarnaast zijn er twee EngD'ers betrokken: Marloes de Winter (database ontwerp) en Melissa Niemantsverdriet (database ontwerp). Bezoek onze website( www.combatvt.nl) als je meer wilt weten! Het onderzoek maakt deel uit van het COMBAT-VT project (www.combatvt.nl)(ref. 17983) en Picasso (ref. 1912P08). Het is gefinancierd door TKI HSTM via de PPS-toeslagregeling voor publiek-private samenwerkingen. En het is uitgevoerd binnen het Eindhoven MedTech Innovation Center (e/MTIC) in samenwerking met de Technische Universiteit Eindhoven, Philips Research en het Catharina Ziekenhuis.

Wat als je poep en plas goud waard zijn?

Wat als je frietjes kan eten die zijn gegroeid op jouw eigen plas? En waarom zouden we dat eigenlijk willen? Spoiler: het is duurzamer dan je denkt, en het stinkt minder dan je zou verwachten. 🌱🍟 Volgens onderzoeker Kimo van Dijk van de Wageningen University & Research spoelen we nu teveel waardevolle voedingsstoffen gewoon door het toilet. In deze aflevering laat hij zien hoe we urine kunnen opvangen en omzetten tot een veilige en effectieve meststof - die zelfs 25% beter werkt dan kunstmest!

Mogelijk dankzij

Met de steun van