Help mijn partner wil een kind! Wat nu?

Wat nou als je partner graag kinderen wil, maar jij niet? Of omgekeerd? Onderzoeker Billie de Haas (Rijksuniversiteit Groningen) vertelt in deze podcast hoe mensen dat oplossen. Wat blijkt: nee is niet altijd nee, en ja is niet altijd ja.

key notes

Dr. Billie de Haas

Billie de Haas is demograaf

Volgende podcast:

Ben jij verantwoordelijk voor je daden als je dronken bent?

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Suspendisse varius enim in eros elementum tristique. Duis cursus, mi quis viverra ornare, eros dolor interdum nulla, ut commodo diam libero vitae erat. Aenean faucibus nibh et justo cursus id rutrum lorem imperdiet. Nunc ut sem vitae risus tristique posuere. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Suspendisse varius enim in eros elementum tristique. Duis cursus, mi quis viverra ornare, eros dolor interdum nulla, ut commodo diam libero vitae erat. Aenean faucibus nibh et justo cursus id rutrum lorem imperdiet. Nunc ut sem vitae risus tristique posuere.

Beluister deze podcast
arrow_forward
Wat zegt je poep over je persoonlijkheid?

Wat zegt jouw poep over je persoonlijkheid? Neuro- en voedingswetenschapper Sophie van Zonneveld van het UMC Groningen doet daar onderzoek naar. Op Lowlands verzamelt ze de poep en persoonlijkheidstesten van honderden festivalgangers. Zo probeert ze te achterhalen of bepaalde bacteriën in je darmen samenhangen met persoonlijkheidskenmerken. Misschien wordt het zo wel mogelijk om vroegtijdig psychische stoornissen te ontdekken en ze te voorkomen.

Waarom jij je (niet) schaamt

Sommige mensen lijken helemaal geen schaamte te kennen. En speciaal voor deze aflevering hebben we zo iemand gevonden: youtuber Appie Mussa. Vandaag is hij ons proefkonijnen, en als iemand hem op de proef kan stellen dan is het psycholoog Aukje Nauta (Universiteit Leiden). Samen met Appie en Aukje onderzoeken we of het mogelijk is om je echt helemaal nergens voor te schamen. En wat als je je wel regelmatig schaamt? Ook daar heeft Aukje een oplossing voor.

Hoe verdraaien wereldleiders de waarheid? (Gaslighting deel 2)

Nee, je hebt verkeerd begrepen dat deze aflevering alweer over gaslighting gaat... Deze zin is een voorbeeld van gaslighting - een persoon op slinkse wijze manipuleren, laten twijfelen aan zichzelf. Filosofe Natascha Rietdijk legde in de vorige aflevering precies uit hoe dat zit - maar hintte er ook al op dat politici ook niet vies zijn van gaslighting. Hoe zij de waarheid proberen te verbergen, hoor je in deze aflevering.

Wat is gaslighting?

Gaslighting - het woord duikt steeds vaker op in de media en online. Geen zorgen als je niet precies weet wat het is, of zelfs nog nooit van dit fenomeen gehoord hebt, daar hebben wij een oplossing voor. Filosoof Natascha Rietdijk (Tilburg University) legt je precies uit hoe het zit. En wil je na het luisteren van deze aflevering ook nog horen hoe wereldleiders gaslighting gebruiken om de waarheid te verhullen? Luister dan zondag deel 2 van deze podcast.

Waarom zwemmen er steeds meer vrouwelijke schildpadden rond?

Er zwemmen steeds meer vrouwelijke zeeschildpadden in onze oceaan. Op het eerste gezicht lijkt dat misschien niet erg, maar zonder die mannetjes worden ze met uitsterven bedreigd. Hoe kan het nou dat er steeds meer vrouwtjes rondzwemmen en wat hebben wij als mens hiermee te maken? Dat vroeg influencer Wildebras aan de Universiteit van Nederland. Bioloog Mátyás Bittenbinder van VU Amsterdam neemt ons mee in Diergaarde Blijdorp om te praten over het seksleven van de zeeschildpad en wat wij kunnen doen om dit dier te redden.

BONUS: Onderzoek zelf welke muziek jouw hart helpt ontspannen

Wil je na het luisteren van podcast aflevering 546 bij jezelf onderzoeken welke muziek het beste bij jouw hart past? Dan kun je deze zelftest doen. Tinka van Trier (Amsterdam UMC) legt in één minuut en een paar simpele stappen uit hoe je dit moet doen, met een smartwatch.

Welke muziek laat jouw hart gezonder kloppen?

Muziek kan een positieve invloed hebben op jouw hart. Maar hoe dat precies werkt, daar is nog niet veel wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Op Lowlands onderzocht Tinka van Trier (Amsterdam UMC) bij festivalgangers welke soorten muziek je hart doen ontspannen. Onderzoeksteam: Madelief Marsman, Puck Peltenburg, Nicole van Steijn, Shari Pepplinkhuizen, Kay Lamerigts, Lucas de Haas, Tarik Kücük, Sanne ten Berg, Astrid van Nieuwkerk, Jolien de Veld, Michiel Winter.

Kun je dood gaan aan snurken?

Een bos dat wordt omgezaagd, een overkomende straaljager, of een lief knorretje - allemaal manieren om het geluid snurken te omschrijven. Waarom snurken sommige mensen hard, zacht, of helemaal niet? En moet jij je zorgen maken als jij of je partner snurkt? Tandarts Ghizlane Aarab van Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) Amsterdam, weet daar alles van. Want een tandarts, kijkt lang niet alleen naar je tanden.

Waarom steken muggen de één wel en een ander niet?

Waarom steken muggen de ene persoon wel, maar de ander niet? Om daar antwoord op te geven, hebben onderzoekers van het Radboudumc tijdens Lowlands honderden festivalgangers laten besnuffelen door muggen. Zo willen ze er achter komen of douchen, alcohol en/of drugs je aantrekkelijker maken voor een mug of juist niet. Leuk feitje: muggen ruiken met hun poten. Pas als je lekker ruikt, prikken ze je. Biofysicus Felix Hol heeft nog meer, soms smerige, dingen te vertellen over muggen.

Hoe Antoni onzichtbaar leven ontdekt

Het is 300 jaar geleden dat één van de belangrijkste Nederlandse wetenschappers overleed: Antoni van Leeuwenhoek. De Delftse ontdekkingsreiziger naar het allerkleinste. Hij zag voor het eerst bacteriën met zijn zelfgebouwde microscoop. En hij ontdekte bijvoorbeeld het ‘gedrag’ van sperma, door uren naar zijn eigen zaadcellen te kijken. Om zijn passie voor wetenschap te vieren, maakten we bij de Universiteit van Nederland een speciale 6-delige podcast-serie samen met de TU Delft: ‘Een wereld vol geheimen’, wetenschappers in de voetsporen van Antoni van Leeuwenhoek. In deze podcast maak je kennis met hem en met de Antoni’s van nu. Delftse wetenschappers die onderzoek doen buiten de gebaande paden, net als Antoni. Gedreven door nieuwsgierigheid en verwondering. De eerste aflevering hoor je hier en de andere 5 luister je via deze link: https://open.spotify.com/show/35YdAeEZb0HhjMwINa4hyG

Help mijn partner wil een kind! Wat nu?

Wat nou als je partner graag kinderen wil, maar jij niet? Of omgekeerd? Onderzoeker Billie de Haas (Rijksuniversiteit Groningen) vertelt in deze podcast hoe mensen dat oplossen. Wat blijkt: nee is niet altijd nee, en ja is niet altijd ja.

Hoe kan DierenTinder bedreigde diersoorten redden?

Het lijkt wel een First Dates aflevering voor dieren: het vinden van de perfecte match tussen olifanten. Hoewel olifanten natuurlijk niet echt op date gaan, zijn wetenschappers er toch maar druk mee. Geneticus Mirte Bosse (Vrije Universiteit Amsterdam, Wageningen University) is zo'n matchmaker. Op basis van dna zoekt ze naar de ideale combinatie tussen olifanten om die vervolgens bij elkaar te brengen met de hoop op sterke nakomelingen. Maar Mirte's werk gaat verder dan alleen het liefdesleven van deze dieren. Het doel is groter: het redden van bedreigde soortgenoten in het wild, want die worden met uitsterven bedreigd. Check de aflevering en hoor hoe een sterke groep dieren in de dierentuin een cruciale rol kunnen gaan spelen in het behoud van dieren in het wild.

Waarom kiezen we bijna allemaal een partner die op ons lijkt?

In onze zoektocht naar een partner hebben we allerlei persoonlijke wensen; 'economisch zelfstandig' of 'houdt van mooie schoenen'. Socioloog dr. Ellen Verbakel van de Radboud Universiteit ziet in haar onderzoek dat die wensen meer zeggen over onszelf dan over die grote liefde die we zoeken. We willen simpelweg een partner die op onszelf lijkt. De meeste relaties zijn volgens Ellen dus ook helemaal niet gebaseerd op irrationele zaken zoals 'liefde op het eerste gezicht', maar op bewuste afwegingen.

Hier wonen de gelukkigste Nederlanders

Is ruimte, rust en regelmaat nou goed voor een mens of wordt de gemiddelde Nederlander toch blijer van veel prikkels en terrasjes om de hoek? In deze aflevering neemt geluksprofessor Martijn Burger (Open Universiteit | Erasmus Universiteit) ons mee op gelukssafari door Nederland. Op jacht naar de plek waar de Nederlander het gelukkigst is.

Waarom krijg je soms kippenvel van muziek?

Je zet je favoriete nummer op en boem: er trekt een rilling door je lijf. Waarom kan muziek je soms zo raken? Op die vraag proberen hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder (Vrije Universiteit Amsterdam) en artiest Typhoon een antwoord te vinden. Daarnaast bestuderen ze in dit college hoe muziek mensen bij elkaar brengt. (Opgenomen op 6 september 2021 in poptempel Paradiso tijdens 'The Science of Music' van de Universiteit van Nederland.)

Dit vergeten plantje gaat de wereld redden

Het is misschien wel het saaiste plantje van de oceaan: zeegras. Toch is dat onterecht, volgens marinebioloog Fee Smulders van de Wageningen universiteit. Het zeegras verdwijnt in raptempo. Daardoor komen vele dieren zoals vissen en zeeschildpadden in gevaar en ben jij bij een heftige storm ook niet zo veilig. Tijd om dit kleine saaie plantje de aandacht te geven die het verdient.

Hoe erg is het om een nachtje door te halen?

Hoe klinkt jouw wekker? Waarschijnlijk niet je favoriete geluid. Bijna niemand wordt blij wakker van de wekker en dat is niet gek volgens Bert van der Horst van Erasmus MC. Want de wekker is een grote boosdoener van onze maatschappij. Waarom? Dat hoor je in deze aflevering. En stel dat je na het luisteren van deze podcast nog meer wil weten over slaap, dan hebben we een kleine traktatie voor je. De Universiteit van Nederland bestaat 10 jaar en dat vieren we! Speciaal voor jullie, slaap liefhebbers, verzamelden we alles dat we ooit maakten over slaap. Geniet ervan! Hoe kun je 3 km wandelen terwijl je slaapt? Waarom dromen we? Hoe kom je van je nachtmerries af? Hoe kan geluid onze slaap redden? De zin en onzin van slaap-apps Slaap je slechter bij volle maan? Kijk voor de volledige verzameling op www.universiteitvannederland.nl/10-jaar

Komt jouw nieuwe huis uit de printer?

De komende jaren moeten er honderdduizenden woningen gebouwd worden. Maar hoe? Bouwkundige Rob Wolfs van de Technische Universiteit Eindhoven werkt aan een wel heel bijzondere technologie die een handje kan helpen: een 3D-printer waar beton uit komt. Gaat die de problemen in de bouw oplossen?

Waarom moet je onkruid laten staan?

Paardebloemen, brandnetels, grassprietjes - weghalen toch, uit je tuin? Nee! Dat onkruid is hartstikke goed voor ons en voor onze omgeving. Bioloog Nienke Beets (Universiteit Leiden) legt je in deze podcast uit waarom we onkruid niet moeten weghalen, maar moeten omarmen.

Neemt Zuid-Korea stiekem de wereld over?

Heb jij de Oscarwinnende film Parasite gekeken op je Samsung-tv of luister je weleens naar de K-popband BTS tijdens een ritje in jouw Hyundai? Zonder dat je het doorhebt, komen veel dingen in je dagelijks leven uit Zuid-Korea. Korea-expert Flora Smit van de Universiteit Leiden legt in deze aflevering uit hoe Korea met popmuziek haar economische wereldmacht wil vergroten.

Seks bij de Romeinen. Wie deed het met wie? En waarom?

Seks met mannen, vrouwen, jonge jongens en eunuchen (wie dat zijn, hoor je in de podcast). De Romeinen leken het allemaal prima te vinden. Maar vergis je niet, de 'regels' rondom seks waren misschien anders dan in onze tijd. Het was zeker niet vrijblijvend, vertelt Olivier Hekster, historicus van de Radboud Universiteit.

Waarom raakt de één wel verslaafd en de ander niet?

“Doen we zo nog één biertje op het terras?” Je had je nog zo voorgenomen om een dagje geen alcohol te drinken, maar ach, het is wel zo gezellig. Daarbij, dat ene drankje kan vast niet zoveel kwaad. Toch hebben we in Nederland ruim een miljoen probleemdrinkers en is alcohol de grootste oorzaak van verslaving. Hersenwetenschapper Janna Cousijn van de Erasmus Universiteit Rotterdam doet al jaren onderzoek naar het verslaafde brein en vertelt dat het probleem van alcoholverslaving zich waarschijnlijk al ontpopt ver voordat jij je eerste biertje opentrekt.

Hoe weet Google eerder dat je ziek bent dan je arts?

Een herinnering van wat je 10 jaar geleden deed, of een schattige foto van je neefje of nichtje. Sociale media houden ons volledige leven voor ons bij. Alleen blijft het niet bij ons verleden, ze kunnen ook steeds beter de toekomst voorspellen. Weten grote techbedrijven wat jouw volgende baan is? En zelfs of je over twintig jaar een ziekte krijgt? Je hoort het van privacy-expert Bart van der Sloot van Tilburg University.

Waarom moet jij je zorgen maken over China en Taiwan?

Er dreigt een oorlog... Met mogelijk nog grotere gevolgen voor ons dan de oorlog in Oekraïne. China is eropuit om het naastgelegen eiland Taiwan in z’n greep te krijgen. Het is een conflict dat al tientallen jaren speelt. China-expert Casper Wits van Universiteit Leiden legt in deze aflevering uit waarom de spanning juist nu zo hoog oplopen.

Ontgroening: wat is de zin en onzin?

Zou jij een bak vol sprinkhanen eten of kruipen door de modder om bij een studentenvereniging te horen? In deze aflevering duikt socioloog Roos Vonk van de Radboud Universiteit in de eeuwenoude traditie van ontgroeningen bij studentenverenigingen. Ze legt uit wat het nut is van dit ritueel, waarom het wél blijkt te werken, maar ook waarom niemand lijkt in te grijpen als het uit de hand loopt.

Hoe zorgen bloemen dat onze dijken niet breken?

Bijna de helft van de Nederlandse dijken is afgekeurd. Ze zijn te zwak om het land te beschermen tegen het stijgende water. Ophogen kan, verstevigen met stenen en beton ook, maar als het aan Hans de Kroon ligt worden het bloemen. De ecoloog van de Radboud Universiteit onderzoekt nu welke bloemige kruiden de dijken het stevigst maken. Dat doet hij door zelf dijken aan te leggen en die dijken te stresstesten met miljoenen liters water.

Hoe geeft Nederland erkenning aan het slavernijverleden?

Komende zaterdag is het Keti Koti en start het Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Het is dan 160 jaar geleden dat slavernij bij wet werd afgeschaft en 150 jaar geleden dat slavernij daadwerkelijk stopte. Koning Willem-Alexander spreekt tijdens de nationale herdenking en in het nieuws wordt druk gespeculeerd over de vraag of hij excuses zal maken. Wat zou dat betekenen? Je hoort het in deze podcast met antropoloog Guno Jones en hoogleraar rechtsfilosofie Wouter Veraart (VU).

Hoe zorgen bloemen dat de dijk niet breekt?

Bijna de helft van de Nederlandse dijken is afgekeurd. Werk aan de winkel dus. En als het aan wetenschappers ligt, gaan die dijken er heel anders uitzien dan nu. Weg met de bakken cement of de klassieke grasmatten, wat we nodig hebben zijn: bloemetjes. In deze aflevering vertelt ecoloog Hans de Kroon (Radboud Universiteit) waarom juist bloemen ons beschermen tegen het woeste water.

Hoe kan uit een gruwelijke geschiedenis een nieuwe taal ontstaan?

Het Sranantongo (Surinaams) is een vreemde taal. 'Sranan' bestaat uit woorden die afkomstig zijn uit allerlei talen van over de hele wereld. De geschiedenis van Sranantongo is niet los te zien van slavernij en toch het is ook iets moois. Sranan is een taal die leeft, ook tatas hebben het tegenwoordig over patas. Fresco Sam-Sin taalwetenschapper (Universiteit Leiden) en directeur van het Taalmuseum, vertelt graag over de taal van zijn oma.

Is je 'brein' echt volwassen als je 18 bent?

Volgens de wet ben je op je achttiende volwassen. Je mag stemmen, alcohol kopen, autorijden en een lening afsluiten. Maar neuropsycholoog Barbara Braams (VU) legt in deze aflevering uit dat je hersenen op die leeftijd nog volop in ontwikkeling zijn: zoals het deel van je hersenen dat belangrijk is bij het controleren van impulsen en het remmen van ongewenst gedrag.

Hoe kun je een vleesvervanger echt naar vlees laten smaken?

Wie wel eens een vleesvervanger uit de supermarkt op zijn bord heeft liggen weet - het lijkt niet op vlees. En de meningen zijn verdeeld, maar echt lekker is het ook niet altijd. Dat kan beter vindt levensmiddelentechnoloog Miek Schlangen (Wageningen University). Zij werkt aan een vleesvervanger die wél lijkt op vlees, en tegelijkertijd ook nog eens een heel stuk duurzamer is.

Hoe onze sneakers bijdragen aan het uitwissen van een cultuur

Grote kans dat je op dit moment iets draagt, een t-shirt of sneakers, gemaakt door Oeigoeren in heropvoedingskampen. China-expert Casper Wits van de Universiteit Leiden neemt ons deze aflevering mee naar West-China. Hier wonen de Oeigoeren, een islamitische bevolkingsgroep. Zij worden door de Chinese regering vervolgd en gevangengezet in kampen waar ze onder dwang werken, bijvoorbeeld in katoenproductie. Maar dwangarbeid is slechts een klein onderdeel van een nog veel groter leed: de culturele uitwissing van een heel volk…

Hoe herken je een leugenaar?

Overmatig zweten, een droge mond en oogcontact vermijden. Duidelijke signalen van iemand die liegt. Toch? Sophie van der Zee, rechtspsycholoog van de Erasmus Universiteit Rotterdam is een expert in het detecteren van leugens, en zij vertelt ons dat dit niet per se goede aanwijzingen zijn om iemand te betrappen op een leugen. Bekijk nu de video om te zien hoe je wél een leugenaar kan ontmaskeren. (En leer meteen de redactie van de Universiteit van Nederland kennen. )

Hoe kunnen de superpowers van bier het klimaat redden?

Met gist kun je meer dan alleen bier maken. Sterker nog, misschien redden deze eencellige schimmeltjes ooit onze wereld. Deze aflevering neemt Charlotte Koster (TU Delft) je mee in de wondere wereld van 'gist' en die is alles behalve saai.

Waarom gaat mode niet met de tijd mee?

Hou jij ook zo van je vertrouwde spijkerbroek? Dan ga je, net als vele anderen, niet helemaal met de tijd mee. De spijkerbroek viert dit jaar namelijk zijn 150e verjaardag! Toch biedt onze kleding al veel meer mogelijkheden dan we denken, vertelt modeonderzoeker Lianne Toussaint (Utrecht University). Wist je bijvoorbeeld dat het nu al mogelijk is om een onzichtbaarheidsmantel te maken, net zoals in Harry Potter? 🪄 Benieuwd waarom we nog steeds trouw blijven aan onze vertrouwde spijkerbroeken en wat voor andere gave mogelijkheden er nog meer in onze kledingkast verscholen liggen? Check de aflevering!

Waarom tienduizenden 'heksen' op de brandstapel eindigden

In dit college gaan we terug naar duistere tijden vol kou, ziekte en heksenvervolging. Historicus Steije Hofhuis van de Universiteit Utrecht legt je in deze podcast uit hoe daarbij tienduizenden mensen om het leven kwamen. Terwijl, heksen bestaan helemaal niet. Toch? Knibbel knabbel knuisje...

Wonen we in de toekomst massaal op het water

Verhuizen wij straks van het land naar het water? Zodra een woning drijft, in plaats van vaststaat op de grond, is er een probleem. En dat is jammer, want drijvende wijken zijn de oplossing voor het gebrek aan ruimte in steden. Technisch zijn er amper obstakels, maar juridisch zijn die er wel. Zo is een hypotheek krijgen voor een drijvend rijtjeshuis of appartement nog onmogelijk. Hoe dat zit hoor je van Pernille van der Plank, hoogleraar goederenrecht aan de Open Universiteit.

Hoe je jouw tentamens wel haalt, met de wetenschap

Nachtenlang blokken en stampen met liters koffie en een bureau vol samenvattingen en markeerstiften. Alles om maar die examens te halen. Spoiler: zo hou je de onvoldoendes niet buiten deur. We leren in Nederland verkeerd. Hoe dat komt en vooral ook hoe het wel moet, hoor je in deze podcast met psycholoog Gino Camp (OU).

Waarom je in zes stappen iedereen in de wereld kent

Jij hebt Maxima’s hand geschud, net als wij en de rest van de wereld! Nee, we zijn niet gek geworden en we snappen heus wel dat zelfs handenschud-queen Maxima niet iedereen een hand heeft gegeven. Maar via via zijn we, via handshakes, allemaal in zes stappen met elkaar verbonden. Wiskundige Remco van der Hofstad (TU Eindhoven) legt je zonder ingewikkelde formules uit hoe dat zit. En hoe dat kan leiden tot een pandemie…

Waarom helpt een potje bingo niet tegen eenzaamheid?

Wil jij een goed sociaal vangnet om je heen hebben als je ouder wordt, dan moet je NU aan de slag. Het is de moeite waard om hierbij stil te staan, vertelt Theo van Tilburg (VU Amsterdam) in dit college, want een potje bingo op z'n tijd zal jouw grijze toekomstige zelf niet redden van de eenzaamheid. En juist die eenzaamheid is een serieus probleem, vooral onder ouderen. Het zorgt niet alleen voor psychische klachten, maar kan ook ernstige lichamelijke gevolgen hebben.

Het boeddhisme is niet zo zen als je denkt. Hoe zit dat?

Het boeddhisme is niet alleen maar zen, het heeft ook een 'dark side', vol geweld en intriges. Het is een kant die minder vaak belicht wordt. Nederlanders denken bij het zien van een Boeddha-beeldje vaak aan rust, meditatie en mindfulness. Maar het boeddhisme is minder zen dan je denkt. In deze video laat Paul van der Velde (Radboud University) zijn met boeddha's gevulde huis zien en vertelt over de duistere kant van deze religie.

Weet jij zeker dat je monogaam bent?

Monogaam of mono-gaan? We zitten middenin een relatie-revolutie. In 2050 is de helft van Nederland single en het klassieke liefdesideaal wordt steeds minder populair. Niet meer die ene prins meer op dat eeuwige witte paard. Nee, we willen open relaties, polyamoreus samenzijn, of gewoon lekker alleen. Waarom? Dat hoor je van Seksuoloog Marieke Dewitte (Maastricht University).

Waar is diversiteit in media eigenlijk goed voor?

Wist jij dat media ervoor zorgen dat meisjes geen president willen worden? Reden: een gebrek aan goede rolmodellen zowel in het echt als op tv. Serena Daalmans van de Radboud Universiteit zat voor haar onderzoek urenlang turvend voor de beeldbuis om te zien hoe het nou echt is gesteld met diversiteit op tv en in streamingdiensten. Conclusie: het gaat nog lang niet altijd goed. In dit college legt Serena aan ons uit waarom dat een probleem is.

Hoe kweken wetenschappers bloedvaten in een potje?

Zelf bloedvaten maken om een hartinfarct te genezen? Het klinkt te mooi om waar te zijn, maar het kan echt! Vaatonderzoeker Mark Post van de Universiteit van Maastricht vertelt in deze podcast hoe we onze eigen cellen kunnen gebruiken om nieuwe bloedvaten te maken voor hartoperaties.

Dit is waarom rasdieren vaker ziek zijn

Hoe leuk een trouwe labrador of een snoezige kat ook is, onze huisdieren zijn niet altijd even gezond. Zeker rasdieren worden vaker ziek. Hoe komt dat? Geneticus Mirte Bosse van Wageningen University & Vrije Universiteit Amsterdam legt uit waarom fokken van rasdieren tot ziektes kan leiden en hoe een lab vol met dierensperma dit soort problemen kan voorkomen.

Schelden in het verkeer, waarom doen we dat zo graag?

Bumperkleven, overdreven getoeter en de welbekende middelvinger. Het lijkt wel alsof we massaal in aso's veranderen zodra we achter het stuur kruipen. Hoogleraar verkeerspsychologie Dick de Waard (Rijksuniversiteit Groningen) legt uit waarom dat zo is.

Hoe bestrijd je nepnieuws met wiskunde?

Wiskundigen zitten niet de hele dag saaie sommen te maken. Nee, ze proberen ook alledaagse problemen op te lossen, door op een ‘wiskundige manier’ naar die problemen te kijken. Bijvoorbeeld: Hoe zet je ambulances het efficiëntst in? Of hoe kan je nepnieuws het beste aanpakken. Wiskundige Sandjai Bhulai van de Vrije Universiteit Amsterdam houdt zich daarmee bezig en legt uit hoe hij te werk gaat.

Hoe kom ik *#d&^ in de flow?

Ken je dat: je probeert je te focussen op je werk, je hobby, een creatief proces, maar het lukt niet. Je komt maar niet in de 'flow'. Frustrerend. Lise van Oortmerssen van de Open Universiteit legt uit wat je moet doen om daar wel te komen. Hoe breng je je lichaam en brein in die optimale staat van paraatheid, waardoor je niet raakt afgeleid door appjes, schoonmaakklussen of gezelligheid in de kantoortuin? Zodat je eindelijk eens helemaal op kunt gaan in die ene taak.

Is stamppot wel zo oerhollands?

Stamppot, stroopwafels en lekker alles door elkaar prakken. Het klinkt als een goede omschrijving van de oer-Hollands eten, maar klopt dat beeld wel? Culinair historicus Charlotte Kleyn (UvA/Allard Pierson) ontrafelt de Nederlandse keuken en komt uit op een verrassende lekkernij die echt typisch Nederlands is.

Waarom het goed is dat je roddelt

Hee, ligt het nou aan mij, of vond jij ook dat de baas net gek deed? Grote kans dat je een opmerking als deze wel eens hebt gehoord of gemaakt. Het is een veelvoorkomende vorm van roddelen - even checken of een ander jouw mening deelt. We weten dat roddelen niet hoort en toch doen we het allemaal. Gelukkig is roddelen niet alleen maar slecht. Sterker nog, er zitten zelfs heel wat voordelen aan. Hoe dat zit hoor je van Bianca Beersma van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Hoe ga ook jij hard werken voor weinig geld?

Hard werken voor weinig geld. Klinkt niet heel aanlokkelijk. Toch blijkt je loon niet de belangrijkste motivatie te zijn om je in te zetten. Wat wel? Dat hoor je van econome prof.dr. Esther-Mirjam Sent (Radboud Universiteit).

Kan AI een originele hit schrijven?

AI wordt steeds menselijker. Zo lijkt AI in staat tot creatieve dingen, denk aan de schilderijen die DALL-E kan maken of de gedichten die ChatGPT schrijft. Maar creativiteit, dat is toch ons menselijke ding? Zijn we nog wel bijzonder als mens? Informaticus Maarten Lamers (Universiteit Leiden) legt uit of er nog wel verschil is tussen ons menselijke brein en de computer.

Waarom mogen we de wolf niet afschieten?

Verwelkom je onze oude vriend met open armen? Of ben jij bang voor de grote boze wolf? Wat jouw mening ook is, één ding staat vast: de wolf blijft in Nederland. Dat zijn de regels. Sterker nog, we moeten zelfs actief ons best doen om het de wolf naar z’n zin te maken in ons land. Milieujurist Arie Trouwborst van Tilburg University legt in deze video waarom dat zo is. De regels zijn er natuurlijk niet voor niets, de wolf heeft namelijk een belangrijke plek in de natuur. De natuur die in rap tempo achteruit holt. Als wij daar iets aan willen doen, moeten we ook weer leren samenleven met een moeilijke buur zoals de wolf.

Waarom oordelen we zo snel?

35 milliseconden is genoeg voor een mens om te kunnen oordelen of iemand betrouwbaar is of niet. Je uiterlijk heeft invloed op je salaris, de kans op een date, de hoogte van een gevangenisstraf en nog tal van andere zaken. Waarom is dat zo? Want meestal zegt je uiterlijk helemaal niets over je persoonlijkheid. Het antwoord op die vraag komt van hoogleraar Sociale en Cultuurpsychologie, Daniel Wigboldus van de Radboud Universiteit.

Waarom we nieuwe tech onzinnig vinden? Maar toch omarmen.

In de toekomst hebben we allemaal een VR-bril op, en brengen we een groot deel van onze tijd door in een virtuele wereld door. Als je het aan tech-giganten vraag tenminste. Misschien vind je dat moeilijk voor te stellen, maar er was ook een tijd dat niemand iets van de mobiele telefoon moest hebben. Wordt dit de nieuwe hype en vooral, is dat wel zo'n goed idee? Je hoort het van innovatie-expert Deborah Nas (TU Delft), live vanuit het Mediamuseum in Beeld en Geluid.

Echte criminelen opsporen met filmscripts. Hoe dan?

Op een mistige zondagochtend vindt de politie twee duimen in het bos. Van het slachtoffer ontbreekt elk spoor. Hoe lost een rechercheur zo’n zaak op? Kan de wetenschap een handje helpen? Voormalig politieagent, regisseur en wetenschapper Peter de Kock (Tilburg University) bouwde een model dat misdaadzaken kan kraken met kunstmatige intelligentie. Het model wordt gevoerd met alle mogelijke misdaadscenario's ter wereld; de waargebeurde misdaad, maar ook scenario's uit boeken, series en uit de film. Want realiteit en fictie lijken dichterbij te liggen dan je zou denken.

Slechte televisie is goed voor je

Als je kijkt naar series, soaps en films lijkt alles een beetje hetzelfde. Deze maand gaat iedereen naar de zoveelste superheldenfilm in de bioscoop en verhaallijnen van GTST zijn al tientallen jaren 'meer van hetzelfde'. Er is niets nieuws onder de zon. En dat is niet erg: we houden nu eenmaal van formuletelevisie. Sterker nog: deze ‘slechte’ televisie is zelfs goed voor je. Hoogleraar Media Studies Mark Deuze van de Universiteit van Amsterdam legt uit hoe deze pulp tv je leert om de wereld om je heen beter te begrijpen. Zelfs een wereld die in rap tempo verandert.

Hoe kun je 3 km wandelen terwijl je slaapt? (zonder dat je wakker wordt)

Een heel gesprek voeren in de nacht zonder dat je er later ook maar iets van herinnert. Een paar kilometer wandelen en niet meer snappen hoe je daar gekomen bent. Of wakker worden en erachter komen dat je 's nachts een eitje hebt gebakken, geen idee wanneer of hoe? Het zouden dronkenmansacties kunnen zijn, maar het gebeurt een deel van de bevolking regelmatig... in hun slaap. Hoe kan dat? Hoogleraar slaapdiagnostiek bij de TU/ Eindhoven en somnoloog bij het centrum voor slaapgeneeskunde Kempenhaeghe Sebastiaan Overeem legt het uit in deze podcast.

Waarom ook jij misschien wel kleurenblind bent

Is wat jij ziet als rood, ook echt rood? Voor 1 op de 12 mannen is het antwoord: Nee. En misschien voor jou ook. Want hoe weet je of je echt alle kleuren ziet? Met oogarts en onderzoeker Alberta Thiadens van het Erasmus MC duiken we diep het oog in. Op zoek naar het mechanisme dat de wereld voor ons kleurt.

Hoe een vrouw een einde maakte aan het mannenbolwerk

Het is vandaag Internationale Vrouwendag. Boegbeeld in de strijd voor gelijke rechten voor vrouwen is zonder twijfel Aletta Jacobs. Ze was de eerste vrouwelijke student en arts van Nederland, maar - en dat weten iets minder mensen - ook een belangrijke voorvechter van het vrouwenkiesrecht. Ze deed dat met hulp van de wet én er was een belangrijke rol voor belastingen. Hoogleraar belastingrecht Sigrid Hemels (Erasmus University Rotterdam) stuitte op dit bijzondere verhaal.

Zo onderhandel je met criminelen... en kleuters

Tijdens een onderhandeling kunnen de spanningen aardig hoog oplopen. Maar wat als er echte mensenlevens op het spel staan? Politie-onderhandelaar Heidi Nieboer weet als geen ander hoe het is om in zo'n situatie te zitten. Professor Ellen Giebels (Universiteit Twente) helpt haar hierbij. Ellen zet tien manieren op een rij hoe je de ander het beste kan beïnvloeden. Knoop ze goed in je oren, want deze tips kunnen je thuis waarschijnlijk ook nog goed van pas komen. Check de aflevering voor een crash course, inclusief spannend rollenspel.

Vroege lente, begin van de ondergang?

Hee bloem, het is nog helemaal geen lente! De natuur is in de war: overal zie je bloemen en planten in bloei staan, terwijl het eigenlijk nog steeds winter is. Dat komt door klimaatverandering, en het is gevaarlijk - vertelt bioloog Arnold van Vliet (Wageningen Universiteit). Want als er straks tóch nog nachtvorst komt, kunnen die planten het loodje leggen. Er gaan grote veranderingen komen: voor bijna de helft van onze plantensoorten is Nederland straks te warm om te overleven.

Verpest de smartphone de band met je kind?

Hoe ongezond is de smartphone voor mijn kind? Het is een van de meest gestelde vragen aan babybrein onderzoeker dr. Marion van den Heuvel (Tilburg University). Wij nemen een kijkje in haar lab waar ze vijftig moeders met hun baby en smartphone onderzocht. Daar geeft Marion ons voor eens en voor altijd antwoord op die steeds terugkerende vraag.

Ben jij verantwoordelijk voor je daden als je dronken bent?

Je bent carnaval gaan vieren of een avondje wezen stappen en je had net een paar glazen teveel op. Nu je weer enigszins helder bent, komen er wat vage herinneringen terug, maar voor het grootste gedeelte is je geheugen een grote waas. Als iemand je aanspreekt op je gênante gedrag, zeg jij waarschijnlijk dat je dronken was en dus niet helemaal jezelf. Is dat een goed excuus? Filosoof John Locke dacht hier vier eeuwen geleden al over na. Hij kwam tot de conclusie dat wie je bent samenhangt met wat je je kan herinneren. Han Thomas Adriaenssen van de Rijksuniversiteit Groningen vraagt zich af wat dit betekent voor iemand die met een flinke kater wakker wordt.

Hoe maak je de perfecte pirouette... met natuurkunde?

De perfecte pirouette dansen is ontzettend lastig. Je moet er jaren voor trainen, en zelfs dan lukt het sommigen niet. Onze eigenwijze redacteuren denken dat het met de hulp van natuurkundige principes wel kan lukken... Ze krijgen hulp van Minke Berghuis, werktuigbouwkundige van de Universiteit Twente.

Hoe win je een oorlog?

Hoe wordt oorlog weer vrede? De oorlog in Oekraïne duurt al een jaar, en het ziet er niet naar uit dat het snel afgelopen is. En hoe zou dat dan moeten? Militair historicus Samuël Kruizenga (Universiteit van Amsterdam) weet dat oorlogen heel verschillend kunnen eindigen: het kan bijvoorbeeld uitdraaien op een totale vernietiging van een van de partijen, of er komt een officiëel vredesverdrag, of een oorlog gaat langzaam over in totale chaos. Wat wordt het in Oekraïne?

Waarom praten we tegen apparaten?

Een gezicht zien in een stopcontact, een praatje maken met je laptop of je auto bedanken na een lange rit - komt dit je bekend voor? Onze hersenen zijn constant op zoek naar patronen, in alles om ons heen. De een ziet daardoor overal gezichten in en geeft de auto een naam. Een ander verklaart je voor gek. Of je daadwerkelijk gek bent als je tegen je apparaten praat, hoor je van onderzoeker sociale AI Peter Ruijten van de Technische Universiteit Eindhoven.

Waarom zijn foute types aantrekkelijk?

Je struikelt bijna over de liefde deze dagen. Met Valentijnsdag om de hoek, hangen de winkels vol met roze harten en rode rozen. Maar misschien heb jij wel een gebroken hart. Voor de zoveelste keer gevallen op die verkeerde jongen, of die foute dame? Troost je, het ligt niet aan jou. In deze podcast legt relatieonderzoekster Tila Pronk uit waarom we vallen op foute types, maar ook hoe je betrouwbare partners aantrekkelijker kunt gaan vinden.

Is shampoo schadelijk voor je haar?

De No Poo beweging stelt dat je je haar beter niet meer kunt wassen met shampoo. Er zouden namelijk stoffen inzitten die slecht zijn voor je haar, zoals sulfaten, siliconen en parabenen. Cosmetisch wetenschapper Heleen Kibbelaar van de Universiteit van Amsterdam vertelt je in deze video wat daarvan waar is.

Waarom de T-rex niet brulde, maar klonk als een duif

Hoe ontstond geluid op aarde en hoe klonk het aller-begin van alles? Zet je koptelefoon op en ga mee op klankreis, miljoenen jaren terug in de tijd. Onze reisleider: paleontoloog Anne Schulp (Universiteit Utrecht). Hij leidt ons rond door Naturalis en neemt ons mee langs alle dino's.

Is hypnose onzin?

Het fenomeen hypnose wordt vaak geassocieerd met magie, gegoochel en circus. Maar hypnose is echt en dus geen trucje. Hypnose is een manier om je brein in een super ontspannen staat te brengen. Daardoor sta je meer open voor suggesties waardoor je zintuigen anders reageren op prikkels. Hoe dat precies werkt onderzochten we in het kleinste theater van Amsterdam samen met neurowetenschapper Jacob Jolij van de Rijksuniversiteit Groningen.

Waarom puberen we?

Roken, spijbelen, een grote mond - typisch pubergedrag. Neuropsycholoog Kayla Green, zelf niet zo’n lastige puber, vertelt wat er allemaal misgaat in een puberbrein. Niet getreurd: puberen is niet alleen maar slecht. Misschien is het wel heel goed voor ons. Weten hoe dat zit? Luister dan deze podcast.

Moeite met opstaan? Daar kun jij niks aan doen!

Jouw interne biologische klok bepaalt of je makkelijk opstaat of niet. Dus als je je nog even omdraait, nadat de wekker is gegaan, kan je die klok gerust de schuld geven. Roelof Hut van de Rijksuniversiteit Groningen onderzoekt de biologische klok al jaren. Hij vertelt dat we niet één biologische klok hebben, maar talloze klokken door ons hele lichaam. Zij bepalen deels hoe organen hun werk doen en hoe we ons voelen. En loopt je klok uit de pas, dan kan een goede ochtendwandeling helpen die te resetten.

Waarom het zo makkelijk is om kritiek te geven op anderen, niet op jezelf

We 'cancelen', we 'shamen' en online regent het oordelen over elkaar. Strenge woorden voor een ander, maar kritisch naar jezelf kijken blijkt een stuk lastiger. Inge van Seggelen-Damen van de Open Universiteit, legt uit waarom dit een gemiste kans is. Klaar voor een snelcursus zelfreflectie?

Hoe je met een 3D-scanner een Rembrandt ontdekt

Als het aan kunsthistoricus Liselore Tissen (TU Delft, Universiteit Leiden) ligt onderzoekt ze schilderijen het liefst met de laatste technologie. In het Mauritshuis heeft ze een schilderij tot in detail laten inscannen om er achter te komen of het een echte Rembrandt is. De Universiteit van Nederland mocht er bij hoge uitzondering bij zijn. Wie weet heeft het Mauritshuis er volgend jaar zomaar een topstuk bij.

Hoe helpt Harry Potter je aan je droombaan?

Komt je carrière niet van de grond? Vind je geen baan goed of leuk genoeg? In dit college vertelt organisatiepsycholoog Inge Brokerhof (Open Universiteit) hoe het kijken van een film of het lezen van een boek je misschien kan helpen.

Waarom vliegen insecten nooit in een rechte lijn?

Bijen, vliegen, muggen en lieveheersbeestjes zijn uitstekende vliegers, maar het ziet er toch altijd een beetje onbeholpen uit. Waarom gaan ze nooit recht op hun doel af? Biologen hadden hun vermoedens, maar een drone-expert van de TU Delft heeft het bewijs gevonden. Insecten wiebelen om hun positie te bepalen, stelt Guido de Croon vast. Dat gegeven heeft een grote impact op de drones die hij wil bouwen nu en in de toekomst.

Waarom vliegen kilo's er na een dieet weer net zo makkelijk aan?

Mocht je goede voornemens hebben qua taille en kilo's? Dan doe je er goed aan om de herhaling van deze podcast te luisteren. Hoogleraar Ingrid Steenhuis (Vrije Universiteit) geeft wetenschappelijk bewezen tips voor een succesvol dieet. Hou vol!

Waarom een loterij je blij maakt, ook als je nooit iets wint

Had jij ook een oudejaarslot gekocht? En, iets gewonnen? Je weet heus wel dat de kans dat je wint superklein is en dat je dus eigenlijk je geld weggooit. Maar tóch doe je mee aan de loterij. Waarom? Econome Esther-Mirjam Sent (Radboud Universiteit) deed een onderzoek naar het geluksgevoel van deelnemers aan de Staatsloterij en kan je uitleggen waarom we gelukkig worden van de loterij terwijl we er helemaal niet van houden om te verliezen.

Wat moeten we met alle tropische beesten die naar Nederland komen?

Die exotische groene halsbandparkieten in de Hollandse steden lijken kleurrijk en gezellig, maar ze beginnen onze fruitvoorraden op te eten. En malariamuggen komen rechtstreeks uit Afrika met het vliegtuig hier naartoe. Zo zijn er nog veel meer soorten die (zonder dat ze er zelf veel aan kunnen doen) Nederland als habitat kiezen, en hier voor problemen zorgen. Bioloog prof. dr. Jelle Reumer (UU) vertelt welke lastige soorten zich in Nederland zijn gaan vestigen, en hoe we ze weer wegkrijgen. Spoiler alert: gaat niet lukken.

Hoe helpen warme herinneringen je door de koude wintermaanden?

De geur van warme chocolademelk of van je kerstboom. Het brengt je terug in de tijd en wakkert positieve herinneringen aan. Nostalgie kan eenzaamheid verminderen en je in de koude wintermaanden letterlijk warmer doen voelen. Wat is nostalgie en hoe kan het zulke positieve gevoelens aanwakkeren? Ad Vingerhoets (emeritus-hoogleraar Emoties en Welbevinden aan de Tilburg University) vertelt het je tijdens deze bijzondere kerstaflevering. Fijne dagen allemaal!

Waarom is kauwen goed voor de lijn?

Kauwen. Je doet het iedere dag en denkt er waarschijnlijk niet bij na. Ook de wetenschap heeft nog niet zo lang belangstelling voor malende kaken. Terwijl goed kauwen bijvoorbeeld kan helpen tegen overgewicht. Guido Camps (onderzoeker Wageningen Universiteit en OnePlanet Research Center) doet in The Hungry Robots Lab onderzoek naar kauwen en verzadiging. Om goed onderzoek te doen, gebruikt hij kunstmatige intelligentie, slimme snackdoosjes en een minuscule pil die in je darmen data verzamelt.

Hohoho! Klopt het kerstverhaal eigenlijk wel?

Hoe komen we erbij dat er drie koningen kwamen kijken naar de pasgeboren Jezus? Of dat er een os en een ezel bij de kribbe waren? In de bijbel staat er niks over. Mensen hebben in de loop van de geschiedenis zelf van alles toegevoegd aan het kerstverhaal. Theoloog Frank Bosman (Tilburg University) legt je uit waarom ze dat deden - en dat dat eigenlijk niet uitmaakt.

Waarom dromen we?

Iedere nacht dromen we - ja, zelfs als je je droom niet kunt herinneren. Je belandt in de gekste situaties, of kunt zelfs vliegen. Maar waarom dromen we eigenlijk? En kunnen we zelf bepalen wat we dromen? Dat hoor je van neuroloog Maartje Louter (Erasmusmc).

Hoe werkt hallucineren?

Iedereen hallucineert en dat is maar goed ook; anders wordt je gek. Om een trip te maken hoe je dus geen drugs te gebruiken of gek te zijn. Hallucineren is een totaal normale en onschuldige reactie van je brein. Wat er precies gebeurt tijdens zo'n hallucinatie, hoor je van neurowetenschapper Franciska de Beer (Universitair Medisch Centrum Groningen)

Hond vs kat: wat is het leukste huisdier?

Als je een huisdier neemt, wordt het dan een hond of toch een kat? Soms lijkt het alsof je per se en honden- of kattenmens moet zijn. Waar komen de verschillen tussen deze viervoeters vandaan? Dat hoor je van gedragsbioloog Claudia Vinke (Universiteit Utrecht).

Hoe ziet het vliegtuig van de toekomst eruit?

Vliegtuigen zien er al decennia min of meer hetzelfde uit. Dat moet anders vindt Roelof Vos, luchtvaartdeskundige van de TU Delft. Hij ontwikkelt met zijn team een vliegtuig dat er totaal anders uitziet en daardoor ook nog eens een stuk zuiniger vliegt. Daarbij komt hij nog wel wat obstakels tegen die hij nog moet oplossen.

Kun je voorspellen hoe je uit een coma komt?

Bij een coma is de patiënt niet bij bewustzijn en ontstaat er schade aan de hersenen. Hoe ernstig die schade is, weet je pas als iemand wakker wordt. Of niet? Met het onderzoek van Michel van Putten (Universiteit Twente) kan hij binnen 24 uur voor 50 tot 60 procent van de mensen in coma een goede voorspelling doen van hoe diegene uit de coma komt. En het enige dat hij daarvoor hoeft te doen, is zo snel mogelijk een hersenfilmpje maken bij de patiënt.

Waarom jouw unieke smaak niet zo uniek is

Over smaak valt niet te twisten, of toch wel? 25 jaar lang deed professor Paul Hekkert van de TU Delft onderzoek naar schoonheid. In deze aflevering hoor je hoe de wetenschap het geheim van 'mooi' ontrafelt.

Hoe kan geluid onze slaap redden?

Door de grote hoeveelheid prikkels om ons heen lukt het een derde van de Nederlanders niet om goed te slapen. En val je dan toch in slaap, dan hoeft er maar iets te gebeuren - een passerend vliegtuig, borrelende buren of een sirene die langs sjeest - en we zijn zo weer wakker... Lucia Talamini van de Universiteit van Amsterdam werkt in haar slaaplab aan een manier om jou beter te laten slapen. En dan voornamelijk dieper, zodat jij je volledig kan afsluiten van die herrie om je heen. Grappig genoeg zit haar oplossing 'm juist in: méér geluid. Door op exact het juiste moment een geluidspulsje je hoofd in de te sturen, kunnen we jouw hersenen als het ware in een diepe slaap wiegen. Bent u zelf een slechte slaper en heeft u interesse in deelname aan onderzoek? Klik dan hier: bit.ly/3OeVxY9

Hoe ver mag je gaan als undercoveragent?

Vrienden worden met een moordenaar, of zaken doen met een drugsdealer. Het klinkt als een goede manier om dichtbij een crimineel te komen. Hoe ver mag je gaan als undercoveragent? In dit college geeft strafrechtdeskundige Sven Brinkhoff (Open Universiteit) antwoord op deze vraag.

Hoe kunnen computers je anders laten denken?

Robots die discrimineren of computers die iemand onterecht als fraudeur bestempelen. Is een toekomst met kunstmatige intelligentie wel zo rooskleurig? Neuro-informaticus Sennay Ghebreab (Universiteit van Amsterdam) stelt je in deze aflevering gerust: er zitten ook hele positieve kanten aan AI.

Valt het internet nog te redden?

Het internet leek zo’n leuk idee: het zou mensen met elkaar verbinden. Maar naast kattenfilmpjes is het internet ook een plek geworden van datadiefstal en polariserende algoritmen. Volgens cultuursocioloog Siri Beerends (Universiteit Twente) kun je niet alleen Google en Facebook daar de schuld van geven. Maar wie wel? Ze vertelt het je in dit college. 💡Dit college is opgenomen tijdens het Betweter Festival, georganiseerd door de Universiteit Utrecht.

Gaat het coronavirus ooit nog weg?

Gaan we een toekomst tegemoet met jaarlijkse virusuitbraken? Terwijl de vaccinatiegraad in Nederland toeneemt, steken er ook steeds nieuwe virus varianten de kop op. Hoe lang hebben we nog met het coronavirus te maken? Immunoloog prof. Cécile van Els (Universiteit Utrecht, RIVM) praat je bij.

Rijden we straks allemaal met losse handen?

Deze bonusaflevering is onderdeel van onze podcast serie 'Op de proef gesteld'. Hierin koppelen we twee ogenschijnlijk verschillende werelden aan elkaar: die van bekende youtubers en wetenschappers. Dit is de laatste aflevering van de serie. Youtuber Mastermilo gaat in gesprek met werktuigbouwkundige Tom van der Sande (TU Eindhoven) over zelfrijdende auto’s. Kun je straks in de auto stappen, een dutje doen en aankomen op de juiste bestemming?

Kun je al je organen vervangen?

Het is geen geheim dat de wachtlijsten voor donororganen ellenlang zijn. Wat nou, als je die lijst kunt omzeilen en gewoon een nieuw hart of nieuwe nier uit de 3D-printer kunt laten rollen. Bioproces-technoloog Jos Malda van het UMC Utrecht, vertelt je of dat kan. Live vanaf het Betweterfestival in Utrecht.

Hoe hebben Nederlanders de dodo laten uitsterven?

Dappere dodo, domme dodo. Iedereen kent de uitgestorven dodo, maar wat voor vogel was het nou eigenlijk? Als er iemand is die dat weet, dan is het de Leon Claessens van Maastricht University. Hij heeft een compleet skelet herontdekt, ingescand en een 3D-print gemaakt die hij in zijn werkkamer bestudeert. Hij vindt de dodo helemaal niet dom, nee de dodo stierf uit door dikke pech. De pech dat Nederlanders 'zijn' eiland, Mauritius, ontdekten.

Ligt het bewijs voor de oerknal op de maan?

Om meer bewijs te vinden voor de oerknaltheorie moeten we naar de maan, volgens sterrenkundige Marc Klein Wolt van de Radboud Universiteit. Op de maan is het rustig en stil. Het is dé plek om radiogolven uit de 'Dark Ages' te op te vangen. Dat is de tijd tussen de oerknal en het ontstaan van de eerste sterren, toen er nog geen licht was. Om de golven op te vangen wil Marc duizend antennes plaatsen op de achterkant van de maan.

Waarom sorry zeggen zo moeilijk is

Ken jij iemand die moeite heeft met sorry zeggen? Grote kans van wel. Maar waarom vinden de meeste mensen sorry zeggen zo lastig? En waar moet een goed excuus eigenlijk aan voldoen? Je hoort het van neerlandicus Daniel Janssen (Universiteit Utrecht), live vanaf het Betweter-festival.

Kun je de gevangenis in gaan voor het downloaden van een film?

Je weet dat het eigenlijk niet hoort, maar omdat iedereen het doet, heb jij het ook wel eens gedaan: illegaal downloaden. Maar als je die film alleen thuis kijkt, is er niks aan het handje, toch? Bart Schermer (Universiteit Leiden) legt uit of je daarvoor in de gevangenis kan belanden.

Mogelijk dankzij

Met de steun van